Bu makale '' muhabbetkusu.org '' sitesinde Erhan Aksoy tarafından 16 Şubat 2009 18:13 zamanında yayınlanmış olup sitemizde siz değerli kullanıcıların bilgi sahibi olması adına yayınlanmıştır. Yuvadan yeme düşme aşamasındaki yavrular, yem kırıp su içmek gibi pek çok davranışı genelde babalarını taklit ederek öğrenmektedirler; bu düzeyde iken koparılıp alınan bebekler henüz kabuklu yemleri kırıp yemeyi, yemliğin suluğun yerini bulmayı hatta tünekte durmayı bilemezler. Ayrıca bu kadar minik yavruların sıcak yuva ortamına, çok uykuya da gereksinimleri var. Bunların da sağlanması gerekmektedir. Kısaca bakım, beslenme, sevgi, ilgi insanbebeklere gösterilenle aynı olmalıdır. İlk günü olması ve ortam değişikliği nedeniyle yaşadığı stres, durgunlaşmasına ve yem yemesinde azalmaya neden olur. Kafesi; ısısı 20 dereceden az olmayan, hava akımı bulunmayan, sakin bir yere koyun. Yuvalarının karanlık, korunaklı ve sıcak ortamına olan gereksinimlerini belli etmek için kafes tabanındaki kağıtların altına saklanma şeklinde davranış gösterebilir. Aslında bu durum için en uygun şey, tabanın bir kenarına, girişi biraz genişletilmiş hamster yuvası koymaktır, tabii kafesiniz çok küçükse sığmayabilir. Uzun süre uyuması ve hafif ishal görülmesi normaldir. Ancak kütüphanede belirtilen hastalık belirtileri de gözardı edilmemelidir. Kafeste, tünekte durmasını pek beceremeyeceği için, yerdeki dışkılara bulaşmaması/yememesi, dökülen yemleri de tüketmemesi için kafes altına çapraz şekilde ağaç dalından tünek yapmaya çalışın. Henüz düzgün olmayan yüzeylerde yürümesini de beceremez ancak kafes alt ızgarası ilk 1-2 günden sonra mutlaka konulmalıdır. Salıncak takılması henüz dengelerini tam sağlayamadıklarından sağlıklı olmaz. Ayna asla bulundurulmamalıdır. Kafese kademeli olarak 2 tünek takılmalı, bunların yemlik ve suluğa kolayca erişim sağlayacak, birbiri arasında kolaylıkla ulaşabileceği konumda olmalarına özen gösterilmelidir. Kendi görüşüm olarak, bu süreçte mubiş sesi dinletilmemeli, hafif ses tonu ile konuşulmalıdır. Tabana (şeffaf cam kültablası vs.) minik bir kap içine ve tünek altına rastlamayacak konuma kaliteli, kabuklu normal yem köşeye konulmalı, çok az da yere (kaptan yemeye başladığında yere hiçbir besin konulmaz) serpiştirilmelidir. Suluk , kelepçesi içten takılarak kafesin köşesine tabana yakın biçimde takılmalıdır. Muhtemelen yaşayacağı yem değişikliği, direnç düşüklüğü, beden gelişiminin tam anlamıyla gelişmemesi nedenleriyle yeşil meyve ve sebzeden bir süre uzak tutulmalıdır. Ayrıca bu yem değişikliği ve anne kursak sütünden farklı olarak ilk kez kabuklu yem yemesi, dışkısında da farklı bulgulara/görünümlere yol açabilir. Kabuksuz yem asla verilmemelidir (yalnızca şırınga ile elle beslemede kullanılır). Daldarı bulunabiliyorsa ince kabuklu olduğu için rahatlıkla verilebilir. Kafesin orijinal yemliklerine de yem konulmalıdır. Tabana beyaz kağıt havlu serilmeli, dışkı kontrolü yapılmalıdır. Bazen yem yediği halde su içtiği (normalde çok az miktar ve sayıda içerler) görülmeyebilir, bu durumda benim uygulamam çok temiz (eczanelerden de alınabilir) bir damlalıkla temiz su (damlalıkla fışkırtmayın, hafif baskıyla ucuna geleni içecektir)vermektir. Bazı arkadaşlarımız çay kaşığı ile de vermektedir, herşeyden ilk görüşte korktukları için şeffaf plastik olması yarar sağlayabilir. Her ne kadar mürekkep balığı kemiğine ilk etapta yaklaşmayacak olsa bile konulmalı ayrıca kaliteli bir kuş kumu (ya da karışım) alınarak hem ayrı kapta hem yere az miktarda serpilerek hem de biraz yemine karıştırılarak verilmelidir. Yumurta maması da taze olarak yapılarak gene minik bir kap içinde verilmeli, birkaç saatten fazla bulundurulmamalıdır. Bu kaba ilgi duymaması halinde yemi ile karıştırılmalı ancak birkaç saat sonra yemle birlikte atılmalıdır. Kaşınmaları, tüylerini düzeltmeleri normal bir davranıştır, gözlemlerinizin içinde bulunması gereken parazit kontrolünde herhangi bir bulguya rastlanmaması durumunda sağlık işareti olarak da kabul edilmelidir. Biraz kendine geldiğinde, ayaklarında birikmiş dışkı vs. varsa ılık su ile ıslatılmış bez ile hafifçe yumuşatmalısınız, aksi halde sertleşerek yürümesini, parmaklarının hareketini kısıtlar. Minik dostlarımıza, özellikle soğuk ortamlarda birkaç aylık olana kadar banyo yaptırmayın, içine girebileceği büyüklükteki su kaplarından uzak tutun. Tüneklerde her iki bacağını gizleyecek biçimde gövdelerinin üzerinde durmaları, tek bacaklarını karınlarına çekerek oturmaları, başlarını arkaya çevirip kanatları arasına gömerek bıcırdayıp uyumaları, gelişme/geliştirme amaçlı olarak tüneklere veya tellere tutunarak ya da tabanda kanat açıklıklarına uygun bir boşluk bularak kanat çırpmaları , önce bir sonra diğer bacaklarını arkaya uzatıp bitiminde her iki kanatlarını omuzlarından yukarı kaldırarak gerinmeleri, vücut ısılarını korumak için uyurken tüylerini hafif kabartmaları normal sayılacak davranışlardır. Ancak; hastalık belirtileri olan davranışlar ile normal davranışlar arasındaki farklılıklar çok iyi ayırt edilebilmelidir. Kendini toplayıp yeme içmesi, dışkısı, neşesi yerine geldiğinde (1-2 günde belli olur) uykusunu asla bölmemek, üşütmemek, rahatsız etmemek, uykusunu bölmemek kaydıyla elinize alabilir, yem uzatabilirsiniz. Ancak güvenlik önlemlerine dikkat edin, bu yumurcakların ne yapacağı belli olmaz, hareket bile etmediği düşünülürken uçmaya kalkabilir. Nelerdir bu güvenlik önlemleri : İlk kez bulundukları bir ortamda kafeslerine geri dönmeyecekleri için, odada tam karartma sağlanabilecek kadar akşam saatlerinde çıkarmalısınız. (Bu uykularını bölmeniz ya da geç uyumaları anlamına gelmiyor) Ortamda, arkalarına düşebilecekleri vitrin, kanepe, divan, TV sehpası gibi eşyaların boşlukları mümkün olduğunca yastık, örtü vs. ile kapatılmalıdır. Her türlü ısı kaynağı (soba, boru, ısıtıcı, kaynar su, sıcak tencere, sıcak avize vs.) kaldırılmalı, kapatılmalıdır. Pencere, vitrin aynası, camlı kapı gibi derinlik duygusunu kaybedecekleri şeyler örtülmelidir. Genelde tül, vitrin üzeri, tablo, avizelere (mümkün olan en yüksek eşyalar) konacaklarından el altında merdiven, sandalye gibi eşya bulundurulmalıdır. İlk uçuşlarında güçleri yemleyeceğinden hedefledikleri yere gidemeden düşerler veya duvarlara tutunmak isteyip aşağı kayarlar. Kondukları yerde bir süre dinlenmelerine, etrafın koordinatlarını belirleyip tanımalarına izin verilmelidir. Her ne kadar bir odada çok alışkın şekilde uçan kuşlar, bir başka odaya geçtiklerinde bocalarlar. Uygun olmayan , erişilemeyecek yüksek yerlerden uzaklaşması için yüksek bir yere önceden bir ağaç dalı yerleştirilebilir. Bir süre dolaşması sağlandıktan sonra ilk seferlerde, kuşa biraz yaklaşılıp karartma yapılır (tabii kendi güvenliğinizi de alın) ve avuçlamamak kaydıyla parmak üzerine açık ele içine alınarak kafese konulur. Bu işlem öncesinde kafesin yaklaştırılması yarar sağlar. Bir kişi de eli elektrik düğmesinde beklemelidir. Korkmaları nedeniyle uçmaya başladıkları anda ortam aydınlatılmalıdır. PC ekran ışığında bile rahatça uçtuklarından karartmaya dikkat edilmelidir.
